'Landschap met ruiter' van Max Beckmann, olieverf uit 1943.
'Landschap met ruiter' van Max Beckmann, olieverf uit 1943. Foto: PR

Anonieme weldoener schenkt Singer uniek stuk van Max Beckmann

Algemeen

LAREN - Opnieuw kan Singer Laren een grote verrassing delen. Een anonieme schenker verrijkt de museumcollectie met een Larens landschap van de wereldberoemde Duitse expressionist Max Beckmann (1884-1950). Het schilderij Laren (Landschap met ruiter) is afkomstig uit een particuliere collectie en nu, sinds 1956, weer voor publiek te zien.

In Nederland bevinden zich slechts drie werken van Beckmann uit zijn Nederlandse periode in openbare verzamelingen, daar wordt nu een vierde aan toegevoegd. Singer Laren toont Landschap met ruiter samen met een aantal werken afkomstig uit de schenking van Els Blokker-Verwer, op de kunstbeurs PAN van 24 november tot 1 december in Amsterdam. Vanaf 6 oktober 2020 tot en met medio april 2021 tijdens de de tentoonstelling 'Kunstenaarsdorpen in Europa' in Singer Laren. Vanaf medio 2021 zal het permanent te zien zijn in de nieuwe Nardinc vleugel van Singer Laren.

Op de vlucht voor de nazi's
Op 19 juli 1937 opent Adolf Hitler de beruchte tentoonstelling 'Entartete Kunst' in het Haus der Kunst in München. Honderden werken van Duitse avant-gardisten worden bespot. In deze nazimanifestatie zijn ruim twintig kunstwerken opgenomen van Max Beckmann. Een dag na de opening vlucht Beckmann samen met zijn echtgenote Mathilde ('Quappi') von Kaulbach naar Amsterdam, waar zij tien jaar blijven wonen aan het Rokin. In 1947 vertrekken ze naar de Verenigde Staten.

Een vierde 'Nederlandse' Beckmann
Beckmann is uiterst productief tijdens zijn Nederlandse periode, waarin hij maar liefst een derde van zijn oeuvre maakt. Toch bevinden zich tot nu slechts drie 'Nederlandse' werken in Nederlandse musea. Daar wordt nu een vierde aan toegevoegd. Een anonieme weldoener verwerft dit werk van Beckmann voor Singer Laren, als beloofd legaat aan de Collectie Nederland.

Liefde voor het Larense landschap
Gedurende de tien jaar die Beckmann in Nederland woont, komt hij regelmatig in Laren en verblijft er meerderde nachten. Uit zijn dagboeken blijkt dat hij Landschap met ruiter in zijn atelier in Amsterdam heeft geschilderd uit zijn herinnering aan een van de vele fietstochten in en rond Laren. Het werk is een krachtige uitdrukking van Beckmanns liefde voor het Larense landschap. Opgezet in sprekende kleurvlakken met zwarte arceringen. De zwarte ruiter doet denken aan het expressionisme van Der Blaue Reiter. Op 11 augustus 1943 is in het dagboek van Beckmann te lezen: 'Waren in Laren mit Taxi, Sonne, Regen mit herrlichen Beleuchtungen'. 

Reactie museumdirecteur Singer Laren
Museumdirecteur Jan Rudolph de Lorm is in zijn nopjes met deze schenking: "De connectie met Laren maakt het schilderij voor ons natuurlijk extra bijzonder. En dat we nu een werk van Beckmann hebben, een groot schilder, van wie zo weinig in Nederlands openbare collecties te vinden is. Het past helemaal in onze ambitie om het ontstaan en bloei van het modernisme in de Nederlandse kunst te tonen. Die heeft met de schenking van Els Blokker van de Collectie Nardinc in 2018 al een enorme impuls gehad."

Uit de krant