'Niets doen is geen optie' bij bestrijding eikenprocessierups

BEL - De eikenprocessierups is de laatste jaren in het voorjaar hét gesprek van de dag. De haartjes van de rups kunnen ernstige irritatie opwekken bij mens en dier. Daarom zijn de BEL-gemeenten druk bezig met de bestrijding. Oscar Mulder, medewerker Groen bij de BEL Combinatie, en Ivo de Groot, Algemeen Directeur bij Wolterinck B.V., de partij die de rupsen bestrijdt, vertellen hoe dat gaat.

Oscar: "De BEL-gemeenten zijn momenteel druk bezig met het voorbehandelen van veel eikenbomen. Hiervoor gebruiken we een biologisch middel dat niet schadelijk is voor de gezondheid van mensen, (zoog)dieren en vogels. Bij het gebruik van dit middel maken sommige mensen zich toch zorgen om de gezondheid van andere insecten en rupsen in en rond de boom."

Beschadigen
"Het is inderdaad zo dat het ook andere rupsen en insecten kan beschadigen. Daarom hebben we vooraf in beeld gebracht of er kwetsbare vlinders in de bomen zitten. Dit blijkt niet het geval. Ook beperken we het aantal bomen dat we voorbehandelen."

"We kiezen overigens niet zomaar een behandelmethode. Hier is goed over nagedacht. Het alternatief is om de eikenprocessierups te bestrijden met een zwaarder middel óf helemaal niets doen. Maar dan krabben we ons in juni allemaal suf. Niets doen is geen optie."

Protocol
Ivo: "We behandelen de bomen volgens een speciaal protocol. Dit houdt in dat we rekening houden met de natuurwet en vlindergebieden. Goed om te weten: dit middel is toegestaan om in de openbare ruimte te gebruiken. Het wordt ook in de groenteteelt ingezet om rupsenvraat te voorkomen."

Na het voorbehandelen blijven er altijd nog rupsen in de bomen over. Oscar: "De volgende stap is isoleren. Dit doen we met een uniek natuurlijk fixatiemiddel. Eigenlijk een soort natuurlijm.”

Massieve klont
Ivo: "Na enige tijd verhardt het nest zich en ontstaat er als het ware een massieve klont aan de eikenboom. Hierdoor krijgen brandharen van de rups geen kans meer. Het fixeermiddel bestaat uitsluitend uit natuurlijke en plantaardige grondstoffen en is volledig afbreekbaar."

Worden alle eikenbomen in de gemeenten onder handen genomen? Ivo: "Nee. We bestrijden de rupsen alleen op locaties met een hoog risico. Denk hierbij aan drukbezochte gebieden, zoals speelplekken, winkelstraten en horeca. Of een laaghangend nest dat je kunt pakken."

Waarschuwingslint
Om een aantal eikenbomen wordt een waarschuwingslint gespannen. Oscar: "Maar let op: ook als er geen lint om een boom hangt, kan de eikenprocessierups aanwezig zijn."

Het is belangrijk om elk contact met de rups te vermijden. Dit geldt zowel voor mens als huisdier. Oscar: "Bezoek je een (natuur-)gebied met eikenprocessierupsen? Bedek dan hals, armen en benen en ga niet op de grond zitten. Soms lijken de nesten leeg, maar zitten ze nog vol met actieve brandharen. Deze resten waaien soms uit, waardoor het op het gras of onder de bomen terechtkomt."

Nuttige insecten
Ivo: "Span ook geen plastic of lijmbanden om de boom. Dat lijkt onschuldig maar door deze lijmbanden gaan heel veel nuttige insecten dood." Oscar: "We hebben zelfs gezien dat er vleermuizen aan vastgeplakt zaten."

Verspreid door de gemeenten hangen meerdere nestkasten. "Dit doen we om meer vogels aan te trekken", zegt Oscar. "Zij zijn onze partners bij de bestrijding van de processierups, doordat zij de rupsen opeten. Wij kunnen ze daar een handje bij helpen door ze een fijn plekje te geven voor hun nest."

Bloemmengsels
"Daarnaast zaaien we speciale bloemmengsels die insecten aantrekken. Deze insecten zijn voedsel voor de vogels én - net als de vogels zelf - natuurlijke bestrijders van de eikenprocessierups."

Inwoners die een nest van de eikenprocessierups in een boom op straat zien, kunnen dit melden op de website van de gemeente onder 'direct regelen > melding' of telefonisch via 14 035.

Nauwkeurig werk
"Het bestrijden van de eikenprocessierups is nauwkeurig werk. Dit gebeurt door gespecialiseerde bedrijven. Bestrijd dus vooral niet zelf."

Op de websites van de gemeenten staat ook een uitgebreide vraag- en antwoordlijst over de eikenprocessierups. Direct op de homepage staat een button ´Eikenprocessierups´. Meer informatie over gezondheidsklachten en het voorkomen daarvan staat op de website van de GGD.