Wat kost dat herstel van de kerkfundering nou?
WEESP - Eén ding staat vast: de fundering van de Laurentiuskerk is slecht. Maar hoe slecht? En hoeveel kost het om de kerk te behouden voor Weesp? De cijfers, onderzoeken en meningen lopen uiteen.
door Christian Pfeiffer
De Laurentiuskerk aan de Herengracht in Weesp staat leeg. Het bisdom en de parochie Levend Water zoeken naar een nieuwe bestemming waarmee de kerk (zoveel mogelijk) behouden blijft. Eind 2014 werd een intentieovereenkomst getekend met ontwikkelaar C.T.J. van Vliet voor een herontwikkeling waarbij de toren, de pastorie en mogelijk ook het voorstel deel van de kerk behouden blijven. Het 'schip' van de kerk en een deel van de tuin zouden moeten wijken voor woningbouw, zo is het idee.
De hoogte van de kosten van het funderingsherstel spelen een rol, omdat die mogelijk van invloed zijn op het toekomstplan.
Hoogleraar Gerrit Vermeer drukte het de Weesper politiek vorige week nog maar eens nadrukkelijk op het hart: neem niet te snel een beslissing over de kerk. De hoogleraar onderzoekt in opdracht van het Cuypersgenootschap de kerkgeschiedenis. Dat genootschap zet zich in het hele land in voor behoud van erfgoed. Vermeer kwam er in zijn onderzoek onder meer al achter dat de kerk, ontworpen door Theo Asseler, een van de weinige werken van die architect is die geen rijksmonumentenstatus heeft. Zijn boodschap: gemeente grijp in en zoek een andere bestemming voor de kerk. Want opknappen van de fundering kost 'maar' 300.000 euro.
Zwaarder belasten
300.000 euro? Dat is wat anders dan de anderhalf miljoen euro die onlangs genoemd werd voor funderingsherstel, zo vroegen de raadsleden zich na afloop van de vergadering af. Maar hoe zit dat nu? Leo Ruiter van de parochie Levend Water vertelt. De katholieken zijn nog de eigenaar en er ligt een intentieovereenkomst met Van Vliet over de herontwikkeling. "300.000 euro is het bedrag dat nodig is om de oostelijke, en slechtste, muur van de kerk te stabiliseren. Zo is in 2013 na een second opinion door een ingenieursbureau samen met de gemeente becijferd. Dan is het gebouw in zijn huidige vorm als kerk te gebruiken, maar binnen 15 jaar is aanvullend herstel nodig, zo is ons verteld. Ga je iets anders met die kerk doen en de funderingen meer belasten, dan loopt de rekening snel op. Tot de genoemde anderhalf miljoen euro voor alleen de fundering volgens een berekening van een ander bureau uit 2008. Daar komt het herstel van de bovenbouw nog bij." Ruiter laat overigens doorschemeren dat hij het spijtig vindt dat er weer discussie is over de funderingen. Er ligt na jaren een oplossing en daar is volgens hem iedereen blij mee.
Stadsgezicht
Die meneer Vermeer zag dat vorige week toch anders. Hij stelt dat voor die 300.000 euro de kerk gered is en dat er dan gekeken kan worden naar een andere bestemming. Dat is de gemeente ook verplicht aan het stadsgezicht, zo vertelde hij. Dat is sinds 1982 vanuit rijkswege beschermd en mag niet zomaar veranderd worden. Hij doelt daarbij op de verhalen dat er in de tuin gebouwd moet worden. Dat Cuypersgenootschap is ondertussen achter de schermen druk bezig om de politieke partijen ervan te overtuigen dat er een second opinion moet komen voor het hele ontwikkelplan. De gemeenteraad bespreekt de toekomst van de Laurentiuskerk volgende maand, maar is vooralsnog niet aan zet. Het is een plan tussen twee private partijen; de gemeente kan alleen sturen via een nieuw bestemmingsplan.
Parochie: 'Spijtig dat er weer discussie is over de fundering'
Ook vanuit het bisdom in Haarlem wordt de discussie nauwgezet gevolgd. Peer Houben van het Bisschoppelijk Adviesbureau Bouwzaken: "We moeten ons realiseren dat de kerk is gebouwd met een bepaalde belasting in het achterhoofd. De kerk kent een jarenlange geschiedenis met funderingsproblemen. In 1929 waren de eerste problemen er al. Met funderingsherstel in 1933, 1946, 1963 en 2004. De palen onder de kerk zijn aangetast door een bacterie. Met 300.000 euro is alleen het lege gebouw voorlopig te redden. Maar wie vervolgens iets wil doen met de kerk, moet toch de fundering aanpassen. De belasting zal per vierkante meter ongeveer verviervoudigen en daar is de kerk niet op gebouwd."
Natuurlijk wil het bisdom de hele kerk behouden voor Weesp. "Sinds het laatste rapport uit 2013 hebben we onszelf een jaar gegeven om een partij te zoeken die de hele kerk wil kopen en kan behouden. Dat is niet gelukt. Van Vliet garandeerde in ieder geval het behoud van de toren en de pastorie. Maar mocht er alsnog een partij aankloppen die de hele kerk wil en kan behouden, dan krijgt die meteen de voorkeur boven alle andere plannen en afspraken."
