'Het is een eer dat dit stukje varend erfgoed zich even laat zien op de Vecht'
WEESP Wie regelmatig de mooie schepen bewondert die afgemeerd liggen aan de Ossenmarkt, is het vast opgevallen: het wit met blauwe zeilscheepje dat daar vorige week een paar dagen lag. De échte fan heeft het wellicht ook herkend: het is de boot van Kapitein Rob.
door Ingrid Voet
Het bootje 'De Vrijheid' vormde de inspiratiebron voor het schip van Kapitein Rob in de bekende stripreeks in het Parool dat tot halverwege de jaren 60 verscheen. Er was ook een boekje, geheel gewijd aan 'De avonturen van het zeilschip De Vrijheid'. Het stukje varend erfgoed lag aangemeerd voor het huis van 'Rooie' Gerrit Portengen. De restauratie van De Vrijheid volgde hij de afgelopen twee jaar op de voet. En dat was niet alleen vanwege zijn eigen werk - met zijn vrouw Bertie restaureerde hij al tientallen schepen -, Portengen voer ooit samen met striptekenaar Pieter Kuhn, de geestelijk vader van Kapitein Rob.
Het was de tweede zeereis van de toen 16-jarige Portengen, als matroos op de coaster Julya Merry langs de kust van Noord-Afrika. Kuhn voer mee om zijn tekeningen voor het beroemde stripverhaal zo realistisch mogelijk te maken. "Hij zat altijd te tekenen in het stuurhuis", herinnert Portengen zich. "Hij gleed op zijn stoel de hele dag heen en weer op de deining. Ik was altijd blij als hij er zat als ik wacht had, het was een erg leuke man met mooie verhalen. De Toearegs die hij in de strip tekende, heb ik in het echt gezien." Iedere week moesten de tekeningen naar de redactie van de krant in Nederland verstuurd worden. Dat was nog weleens lastig. "Eén keer hadden we gasolie getankt in Casablanca; vol, dachten we, maar zo'n 40 mijl voor de volgende haven bleek de tank leeg en dobberden we op zee. Maar Kuhn moest op tijd in de volgende haven zijn om zijn kopij te versturen. Met emmertjes hebben we toen gasolie uit de dekmotoren overgeheveld naar de motor en zo waren we net op tijd in de volgende haven voor de zeepost."
De Vrijheid werd begin jaren 30 gebouwd in Huizen bij scheepswerf Kok en werd in twee jaar gerestaureerd in Kortenhoef. Huizen wordt ook weer de thuishaven. De Vrijheid voer er vrijdag na de tussenstop in Weesp heen. "Het is een eer als dergelijke schepen zich even laten zien op de Vecht", zegt Portengen. "Er zou meer aandacht moeten zijn in Weesp voor het zeilend cultureel erfgoed." De Vrijheid komt vast nog weleens terug in Weesp, denkt hij. En zelf vaart hij graag nog eens mee op het schip, dat vanaf volgend jaar mee gaat doen aan wedstrijden voor klassieke schepen. Portengen: "Gelukkig heeft Jan Gesink dit scheepje op ambachtelijke wijze weer een nieuw leven gegeven. Het wordt weer de vrijheid gegeven en ik wens haar een behouden vaart."