Fred Lokhorst dook in de geschiedenis van verzetsheld Rein de Vries.
Fred Lokhorst dook in de geschiedenis van verzetsheld Rein de Vries. Foto: Bob Awick

'De plaquette van Rein de Vries hoort niet in Naarden, maar in Bussum'

Wie was Rein de Vries, wiens gezicht gegoten in brons in de hal van het bureau in Naarden hangt? En wat was zijn rol in de oorlog? Agent Lokhorst zocht het uit.

NAARDEN/BUSSUM Lokhorst is met recht een speurneus te noemen. Ongeveer tien jaar geleden kwam de agent op het idee om onderzoek te doen naar verzetsheld Rein de Vries, die hem dagelijks aankijkt als hij de politiepost binnenloopt.

Lokhorst ontdekte dat de oud-Bussumse politieagent De Vries in de tijd van de Tweede Wereldoorlog actief was in het verzet. "Een politieman in hart en nieren die werd gedreven door zijn idealen en trouw bleef aan zijn principes. De Vries werkte vanaf 1931 als agent en hoofdagent bij de toenmalige Bussumse gemeentepolitie. Hij was het niet eens met de Duitse bezetting, ging in het verzet, maar bleef wel bij de politie werken. De agent stelde zelfs zijn dienstwapen ter beschikking bij een liquidatiepoging van het verzet op NSB-kapitein Woerts - de toenmalige chef van het Bussumse politiekorps.

De Vries was betrokken bij wapendroppings, alarmeerde bij dreigende invallen, zorgde voor onderduikadressen, werkte verraders tegen en gaf schietles aan de illegaliteit. Hij was actief betrokken bij meerdere verzetsgroepen in het Gooi."De Vries werd op 29 september 1943 door de Gestapo gearresteerd. Hij werd ervan beschuldigd zijn dienstwapen ter beschikking te hebben gesteld aan de daders van de moordaanslag op Woerts en werd daarover in Amsterdam ondervraagd. Gemarteld zelfs, maar hij liet niets los. De Vries ging naar concentratiekamp Vught, waar het verzet hem zelfs nog uit wilde bevrijden. De Vries wilde hier niets van weten uit angst voor represailles jegens zijn gezin. Het geeft wel aan dat hij belangrijk was. De politieagent werd meerdere malen door de Duitsers verplaatst. Uiteindelijk stierf hij op 17 februari 1945 in een concentratiekamp in Hamburg aan een darmontsteking. Of misschien kreeg hij een genadeschot omdat hij uitgeput was vanwege zijn darmontsteking. We weten het niet precies." Lokhorst pleit er nu voor om de plaquette een nieuwe plek te geven. In Bussum. Er zijn al voorzichtige gesprekken voor een verhuizing naar het gemeentehuis.

"De Vries had een bepalende rol in de geschiedenis van Bussum en die mag breed bekend worden. Hij was een verzetsheld en stierf als politiek gevangene onder barre omstandigheden in Duitse gevangenschap."
Lokhorst vertelt hoe het verhaal op zijn pad kwam. "Ik was 31 jaar toen ik bij de politie begon op de Brinklaan nabij de huidige brandweer. Daar hing Rein de Vries al in de toegangshal. Toen wij regiokorps werden rond 1995 veranderde er veel in de organisatie. Het bureau in Bussum werd opgedoekt en de plaquette is toen gaan zwerven. De laatste acht jaar of zo hangt de plaquette in Naarden. Ik heb veel contact met Louise Marseille de Vries, de inmiddels 92-jarige dochter van De Vries. Zij heeft mij veel over haar vader verteld, we zijn hierdoor echt vrienden geworden. Het is ook haar wens dat de plaquette verhuist naar het gemeentehuis in Bussum. Dit jaar is ze voor het laatst bij de dodenherdenking in Bussum. Daar vertelt Pieter Schut in de Wilhelminakerk nog eenmaal het verhaal van Rein de Vries, verzetsheld uit Bussum."