Burgemeester Elbert Roest: 'Laren zit in mijn hart'
"We zitten nog aan de boterham. Wil je ook?" Met die woorden opent de immer hartelijke burgemeester Elbert Roest de deur van zijn ambtswoning, die in de voortuin van het hertenkamp ligt. Ik heb een afspraak voor zijn afscheidsinterview. Het is hartje zomer, maar de weersomstandigheden zijn er niet naar. De regen maakt het kil in Huize Roest. In de eetkamer heeft Roest daarom de open haard aangestoken. Voordat we beginnen, pookt hij het vuur nog eens op.
Laren Nog een paar weken en dan vertrekt Elbert Roest naar de gemeente Bloemendaal. Na vijftien jaar burgemeester van Laren lonkt er een nieuw avontuur.
"Voor mijn gevoel is mijn klus in Laren afgerond. Dus toen ik de advertentie zag, dacht ik: dit is wat ik wil! Precies hetzelfde gevoel als ik had bij Laren destijds. De eerste liefde was Laren en dit voelt als een bekroning. Fier ga ik erin."
Loslaten
"Het was nu of nooit", zegt hij later in het gesprek. "Maar ik ga iets loslaten waarvan ik enorm ben gaan houden. En je weet niet wat ervoor terugkomt. Dat kan alle kanten op gaan; dat is avontuur. Hartstikke leuk, maar ik wist wel wat ik had." Zijn echtgenote Kiki de Jong moest even wennen aan het idee. "Zij is mijn grote liefde en staat achter mij. Zij vindt het goed dat we nu een stap maken. De twee jongens zijn de deur uit, dus het is logisch."
Verrast
Roest heeft iedereen met zijn vertrek verrast. "Zelfs mijn college wist het niet." Alhoewel. Anderhalf jaar geleden - tijdens een bezoek van de commissaris van de Koning - heeft Roest gezegd: "Als Singer klaar dan zit mijn klus erop." Dat hij bewust zijn mond over zijn sollicitatie heeft gehouden, verklaart hij als volgt: "Als je mensen vertelt dat je aan het solliciteren bent, is dat in het politiek-bestuurlijke vak onverstandig. Op het moment dat ze weten dat je weg bent, verlies je een stuk van je positie. Dat is een wet en die heb ik niet willen tarten."
Arhi-procedure
In zijn keuze om van baan te verwisselen, speelde voor Roest ook mee: blijft Laren voortbestaan? Want dat is in de Arhi-procedure een onzekerheid. "Stel dat de gemeente over een paar jaar zou ophouden te bestaan, dan ben ik 65 en heb ik geen kans meer om door te solliciteren voor een volle baan. Het was nu of nooit."
De D66-bestuurder is enorm gehecht geraakt aan Laren. "Een heel belangrijk en gelukkig deel van mijn leven ligt in Laren", zegt hij. "Het wonen hier is geweldig. Dat heeft deel uitgemaakt van de kwaliteit van ons leven en dat dat ons gegeven is voor vijftien jaar daar zijn we ontzettend dankbaar voor. Ik heb het ook een enorme eer en heel bijzonder gevonden dat ik dit heb mogen doen. Volstrekte erebaan. Het dorp zit echt in mijn hart. Ik zal er altijd weer aan terugdenken en kom er ook zeker terug. Natuurlijk!"
Te veel energie
Ruim vijftig kilometer verderop wacht nu een nieuwe uitdaging. Met duinen, oud-Hollandse landschappen en bossen. En als liefhebber van strand en zee ("4,5 kilometer strand!") ziet Roest zichzelf al een fietstochtje maken naar het strand om een kop koffie te drinken. "Het wordt gewoon een nieuwe fase. Nieuwe ervaringen. Mezelf opnieuw uitvinden in mijn werk, want ik ben ervan overtuigd dat het wel jaren worden die veel van mij gaan vragen. Maar ik heb ook te veel energie om achter de geraniums te zitten. Het lijkt me geweldig om me zes jaar aan een gemeenschap te verbinden en daar mijn energie in te steken. In Bloemendaal kan ik weer gaan bouwen. Het politieke klimaat daar is heel instabiel geweest. Met mijn ervaring en kennis denken zij dat ze mij goed kunnen gebruiken."
Aerdenhout
Elbert en Kiki verhuizen naar de ambtswoning aan de Zonnebloemlaan in Aerdenhout. Een twee-onder-een-kapwoning uit de jaren 30 in een statige wijk. Een voorrecht om daar te mogen wonen, realiseert ook Roest zich. De woning - tot voor kort antikraak bewoond - staat in de steigers en wordt nu geschilderd en opgefrist. Roest heeft met het college kunnen afspreken dat hij tot 1 januari in de Larense woning kan blijven, al hoopt hij wel met kerst in Bloemendaal te zitten.
Laren was voor Roest zijn eerste gemeente als burgemeester. Toen hij de job kreeg, was hij euforisch. Terugdenkend zegt hij: "Het was voor mij een soortement van hartvervulling. Past goed bij me. Dus dat ik die kans kreeg was heel bijzonder."
Onbeduidend
Roest werd op 16 februari 2002 door commissaris van de Koningin Jos van Kemenade benoemd tot burgemeester van Laren. Roest: "Hij zei tegen mij dat Laren een gemeente was die niet meer zo lang zou bestaan. Bovendien moest er heel veel gebeuren in het ambtelijk apparaat. Hij permitteerde het zich ook om niet bij mijn installatie te zijn. En zijn kabinetschef ook niet. Dus de provincie schitterde door afwezigheid. Als ik dat in de maat van nu bekijk, is dat onvoorstelbaar. Maar zo onbeduidend heeft hij kennelijk Laren geacht. Dat is wel een uitspraak, maar die permitteer ik mij."
BEL-organisatie
De destijds nieuwe burgervader kreeg de opdracht mee om van een informele organisatie een formele te maken die eigentijds was. Een pittige klus, zo blijkt nu. Roest had al snel door dat Laren niet op dezelfde voet door kon gaan.
"Laren werd wel op een heel traditionele manier bestuurd. Met een hechte ambtelijke organisatie. Mensen die elkaar heel goed kennen, met hele korte lijnen. Op een hele bevlogen, toegewijde manier, maar wel heel informeel. En dat kan niet meer in deze tijd. Dus daardoor was ik eigenlijk een van de grote voorstanders om te gaan werken aan samenwerking met andere gemeenten en was daarmee als vanzelfsprekend de grondlegger van de BEL. Datzelfde gevoel hadden mijn collega's in Blaricum en Eemnes destijds ook en dat was een prima basis om de drie organisaties bij elkaar te voegen. Het bouwen van de BEL-organisatie was een enorme exercitie en voor mij een belangrijke motivatie om lang in Laren te blijven. Het model was heel vernieuwend en innovatief. Het hield je wel behoorlijk van de straat."
Politiek stabiel
Ook is Roest trots op de fusie van de voetbalclubs, de ontwikkeling van het sportpark, het neerzetten van de sporthal, het opknappen van De Biezem (en uiteindelijk het nieuwe BEL-bad), de natuurbrug, de ontwikkeling van de hele as van Loetje ("toen nog de Boerenhofstede en het Plein 45 was nog een grasveld. We hebben het illegale casino uitgerookt en vervolgens met Jaap Blokker en Evert Pandai een concept ontwikkeld om daar solide horeca te hebben"), Hart van Laren is ontwikkeld met Het Brinkhuis en het Raadhuis, Papageno is gekomen, College de Brink gebouwd, Museum Hofland opgeknapt, het Goois Natuurreservaat in transitie, de Brink autoluw gemaakt, Naarderstraat aangepakt en als kers op de taart: een nieuw Singer theater.
"Er is heel veel ontwikkeld in de loop der jaren. Op een rustige manier in een politiek stabiel klimaat. En als je iets aanpakt dan moet je er zeven jaar voor nemen. Dat is een Bijbelse periode. Van bedenken en ontwikkelen tot afronden."
Riskant moment
Nimmer heeft Roest het bijltje erbij neer willen gooien. "Absoluut niet. Ik heb mij altijd enorm gesteund gevoeld door mijn gemeenteraad." Eén riskant moment was de debiteurenkwestie. "Ik was toen voorzitter van de BEL. Daar hadden de raden de burgemeesters op kunnen afrekenen."
Hij vergeet nooit dat zijn raad het hem in 2015 gunde om op stap te gaan (drie maanden verlof om te wandelen naar Santiago de Compostella, red.) om na een zware tijd even op adem te komen. De waardering hiervoor komt uit de grond van zijn hart. "Ik heb me altijd zeer thuis gevoeld. De balans tussen raad en college is altijd in orde geweest. Dat is van essentieel belang voor dit dorp."
Moeilijke dossiers
In de afgelopen vijftien jaren waren er ook geen schandalen en claims. Wel twee ongemakkelijk dossiers, die in de loop van de tijd zijn afgehandeld. "Eén claim. Le Coultre. 100.000 euro hebben we betaald, maar als je dat vergelijkt met overeenkomstige gemeenten is dat bescheiden. Die kwestie speelde al twintig jaar. Er moest een eind aan dat dossier komen. Dus hebben we gezegd: We erkennen onze fouten, zetten er een streep onder en geven een vergoeding voor gemaakte kosten. Een soort van finale kwijting. Een zegen voor het dorp."
"Toen ik kwam speelde er ook een andere zaak. Ook ongemakkelijk: Joop van den Ende die een landgoed had gekocht aan 't Raboes en daar wilde bouwen. Het landgoed lag in de ecologische hoofdstructuur en Van den Ende wilde meer bouwen dan mocht en de buurt vond dat een heel slecht idee. Joop heeft toen een wijs besluit genomen en is in Baarn gaan bouwen. Het heeft wel wonden nagelaten."
Vervolg op pagina 7
