Relatie tussen beeldende kunst en psychiatrie

2 januari 2018, 14:06

Laren/Eemnes Kunsthistoricus Jan Rudolph de Lorm gaat dinsdag 9 januari (19.30 tot 21.30 uur) op initiatief van de Protestantse Gemeente Laren Eemnes (PGLE) in de Johanneskerk aan de Naarderstraat op verkenning naar dwarsverbanden tussen de beeldende kunst en de psychiatrie. De toegang is vrij.

De Lorm kijkt hoe beeldhouwers en schilders door de eeuwen heen mensen met stoornissen hebben verbeeld. Hun kunstwerken brengen de ontwikkeling en perceptie van de psychiatrie onverholen in beeld: van afstraffing en bezienswaardigheid tot mededogen en behandeling. Voor deze lezing interviewde De Lorm de toonaangevende schilder Frank van Hemert.

Vervolgens beschouwt hij het werk van enkele grote kunstenaars met een psychiatrische diagnose. In hoeverre wordt hun psychische gesteldheid weerspiegeld in het werk dat ze ons hebben nagelaten? Is 'Korenveld met kraaien' van Vincent van Gogh werkelijk een uiting van diens depressieve aard en gaat 'De Schreeuw' van Edvard Munch inderdaad over zijn angst? Zijn er voorbeelden te geven van kunstenaars die hun depressie of psychose bewust hebben gebruikt voor het maken van kunstwerken? Kunstenaar Jean Dubuffet, grondlegger van de na-oorlogse 'art brut'-beweging, liet zich inspireren door creaties van mensen met een psychische stoornis: de zogenaamde 'outsider art'. Dit roept de vraag op of er eigenlijk verschil is tussen 'echte kunst' en 'outsider art'. Konden kunstenaars als Auguste Rodin, bij uitstek de verbeelder van de menselijke ziel en Ernst Ludwig Kirchner in alle vrijheid uit hun geest putten?