Een van mijn favoriete winkeltjes in Utrecht is 'Groeten uit…' aan de Oude Gracht vlak bij de Dom. Het is er een gezellige 'mess' van alles wat maar mooi, oud, plat en van papier is.
Dozen en laden vol met meer dan een miljoen prentbriefkaarten op zoek naar een nieuwe eigenaar.
"U kijkt alsof u een vraag hebt", klinkt het vanuit de donkerte. Als je die vraag bevestigend beantwoordt met een roep om ansichtkaarten van Laren, klinkt het: "Hoeveel tijd heeft u? Maar een uur? Dat redden we niet."
Tijdloos
En al spoedig brengt de eigenaar een aantal zwarte archieflades, zet je neer op een stoel en 'het Laren van weleer' glijdt tijdloos één voor één in zwart-wit, sepia of ingekleurd en mooi verpakt in een plastic hoesje door je vingers.
Bermtoeristen
Opeens die zichtbare herkenning. Fruit Restauratie 'Tomatuva'. Midden jaren vijftig gelegen aan de Rijksweg Laren-Baarn. Toen bermtoeristen zich nog op zondagmiddag vergaapten aan de nieuwste automodellen. Ik droomde weg naar die ene keer dat ik als klein manneke van een jaar of zes in die exotische kas vol druiven een vruchtensalade met ijs en slagroom kreeg van mijn oudste zusje. Ik telde 8 euro neer voor de kaart.
Westland
De geschiedenis van Tomatuva, een samenvoeging van tomaat en uva, het Latijnse woord voor druif, gaat terug tot de crisisjaren van de vorige eeuw toen kwekers in het Westland hun hoofd boven water moesten houden en zitjes maakten in hun kassen om zo de druiven rechtstreeks aan de man te brengen.
Herman Pot
Ook Herman Pot (1910-1993) deed dat, maar wel in een ander deel van het land. Voor 4.000 gulden kocht hij een stukje grasland in Eemnes (achter De Witte Bergen), bouwde er een druivenkas (15 bij 12 meter) en teelde op de overige grond appels en peren.
Om de grond geschikt te maken, plantte hij eerst tomaten en langs de wanden druiven. Later spinazie, sla, komkommer, et cetera. In 1934 was de opening met 'Gelegenheid tot het eten van meloenen'.
Illegale pers
Tijdens de oorlog stond er een illegale pers te draaien voor 'Trouw' (stroom werd afgetapt van de lantaarnpalen). Na de oorlog kwam het grote succes voor Herman Pot. Hij won prijzen omdat het hem - gezien in Amerika - onder andere lukte twee keer per jaar aardbeien te oogsten.
In zijn kas organiseerde hij trouwpartijen, love-ins, beat- en wijnfeesten. De 'flower power'-kinderen van de jaren zestig vermaakten er zich kostelijk. In Singer leidde hij de sectie Fruit tijdens de landelijk bekende Herfstflora.
Klaverblad
Maar wat in 1948 al dreigde, werd in 1967 harde werkelijkheid. Ondanks zijn protest in 1964 claimde Rijkswaterstaat grond voor de aanleg van de toekomstige A27. De kwekerij van 650 meter diep en 27 meter breed met de 5,5 hoge kas moest in 1969 worden gesloten en verkocht om zo het klaverblad ten behoeve van de kruising A1/A27 aan te kunnen leggen.