Een traditie bestaat niet uit zichzelf. Ze moet constant omarmd, bevestigd en gecultiveerd worden. Voor Laren geldt dat in de eerste plaats voor de Sint Janstraditie. Niets in ons dorp is zo veel en zo vaak besproken.
Als een relict van 'het rijke roomse leven' voert de eeuwenoude tocht eens per jaar, op de zondag het dichtst bij 24 juni (dit jaar op 24 juni, de naamdag van de patroon van Laren zelf) van de basiliek aan de Brink naar het kerkhof aan de rand van het dorp.
Diepgeworteld
Honderden vrijwilligers zijn bij de organisatie betrokken, duizenden lopen mee of staan langs de route. Voor de katholieke Laarder is het dé uiting van geloofsbeleving. Voor anderen is het een diepgewortelde traditie en een dag om terug te keren naar geboortegrond en familie.
Wierook
Als Hilversums jochie van een jaar of vijf stond ik - tegen mijn moeders rokken hangend bij het oude gemeentehuis in het verre Laren - voor het eerst op het grote mysterie te wachten. Het boerendorp was vervuld van wierook en vermengd met de geur van paarden, die de rijen al te opdringerige toeschouwers afschermden tegen de plechtige tocht.
Voorbidders
Niets was er voor mij betoverender dan de zwierig zwaaiende misdienaars en acolyten, die plechtstatig voorbijtrokken voor het baldakijn, waaronder - in diep gebed verzonken - de priester met de monstrans, terwijl zacht rinkelende belletjes het Allerheiligste begeleidden. Ook kan ik mij het hoge ijle gezang van de vrouwen herinneren en de - in mijn kinderogen - braaf brommende voorbidders.
Boek
Een traditie bestaat niet uit zichzelf. Daarom besloot ik er ruim vijftig jaar later een boek over te maken: 'De getuigenis op straat, de Larense Sint Janstraditie'. Al heb ik in mijn leven als televisieproducent duizenden televisieprogramma's gemaakt, de meeste - al klinkt dit niet echt bescheiden - met nogal wat succes, toch heeft het me tot op de dag van vandaag niet zo’n voldoening gegeven als het maken van dit boek. De productie met Henriëtte Zwanikken, mede-eindredacteur Karel Loeff, de research, pastoor Jan Vriend, de interviews, het fotograferen en laten fotograferen, de vergaderingen, de Broederschap van Sint Jan, de financiering, het twijfelen vooral, de deadlines: het houdt je een paar jaar gevangen.
Verrassingen
Tijdens zo'n productie- en schrijfproces overkomen je allerlei verrassingen: van de support van internationaal gerenommeerde wetenschappers die de achtergronden van onze Sint Janstraditie duidden tot het opduiken van deze bijzondere ansichtkaart: Laren, binnenkamer.
Een boerin bij de schouw met rechts van haar de bedstee en linksboven een afbeelding van Sint Janneke met een lam. Het is een eenvoudige, tastbare getuigenis en vooral een bewijs van een unieke traditie - hoe lang die ook moge zijn - die in de Laarder gegoten zit.
De Sint Jansprocessie vertrekt op 24 juni om klokslag 11.00 uur vanaf het plein voor de basiliek.