'De Galloways laat ik zoveel mogelijk
met rust'
Ruim 150 Schotse runderen grazen in het Naardermeer. De kudde wordt beheerd door Wouter Slors. Hij zorgt dat de dieren goed gedijen en selecteert ieder jaar welke Galloways naar de slacht gaan. De vleespakketten worden in november en december verkocht. Wouter vertelt graag over zijn werk. Hij houdt daarom op 20 november een lezing voor iedereen die meer wil weten over de kudde én het beheer.
NAARDERMEER Een grote groep Gallowayrunderen ligt ontspannen in het gras in een verstopt plekje midden in het Naardermeer. De dieren zijn groot, sterk, gespierd en hebben een wollige vacht. Er lopen ook kleintjes tussen met een hoog aaibaarheidsgehalte. Maar aaien, dat is niet zo'n goed idee. "Nee, we laten ze zo veel mogelijk met rust. Het is hier geen kinderboerderij", zegt beheerder van de kudde Wouter Slors.
Het is nog een hele toer om überhaupt bij deze groep dieren te komen. We rijden vanaf boerderij Stadzigt naar de Visserij en varen met een klein bootje in volle vaart over het Naardermeer. Een vaartochtje dat Wouter duidelijk vaker heeft gemaakt. Hij geniet met zijn gezicht in de zon en met de haren in de wind. Hij neemt de bochten krap en vaart zelfverzekerd door.
Wouter kent het gebied op zijn duimpje. Hij is 'groene freelancer' en wordt onder andere al 24 jaar ingehuurd als rietkapper in het Naardermeer en als beheerder van de kudde Gallowayrunderen. We stappen uit op de ringdijk, links van het Grote Meer.
Afgelegen plek
"Dit is de meest afgelegen plek in het Naardermeer, het verst van de bewoonde wereld. Vroeger stoomde hier het water vanaf de Vecht het Naardermeer in. Daarom is de grond keiachtig. Hier grazen de fitste koeien uit de kudde." Wouter klimt op een zandheuvel en kijkt om zich heen over het terrein van 66 hectare. "Als je goed kijkt, dan zie je een zwart stipje. Daar is de kudde."
In de verte raast de trein voorbij en zien we de ophaalbrug over de Vecht bij Fort Uitermeer. Geen mens die hier komt. Behalve Wouter Slors. Hij stapt met zijn kaplaarzen stevig door over het paadje dat de runderen zelf ook gebruiken. Dan zien we ze: liggend in het gras, heerlijk duttend en rustig grazend. "Zoals je ze nu ziet liggen in dit prachtige gebied lijkt het wel een reclamefilmpje. De dieren zijn op hun gemak. Ze liggen er ontspannen bij", aldus de beheerder die tevreden klinkt.
'De kudde graast op de meest afgelegen plek in het Naardermeer'
Inspectie
Wouter begint met het inspecteren van de kudde. Hij telt de dieren en kijkt of er geen problemen zijn. Hij kijkt eerst naar de stier die de baas is. Daarna loopt hij langs de rest van de dieren. Koeien die zwanger zijn en jonge dieren worden door Wouter extra goed in de gaten gehouden. "Ik kom twee keer in de week langs en daarvan doe ik altijd één iets uitgebreidere controle."
Sociale kudde
"De dieren die hier grazen noemen we de sociale kudde. Het is een familie bij elkaar met stieren, kalven, pinken en koeien. Door het jaar hebben ze een andere voedingsbehoefte. In de winter worden ze daarom verplaatst richting de Karnemelksloot. Dit is onze sterkste kudde met 42 dieren. Op 14 november worden ze gevangen en verplaatst. Daarnaast zijn er nog wat kleinere stukjes natuur waar andere Galloways lopen. In totaal grazen er ongeveer 150 dieren op 240 hectare land."
Met rust laten
Hoewel het de bedoeling is de kudde zo veel mogelijk met rust te laten, grijpt Wouter wel in als dat nodig is. "Ik zorg voor de dieren, maar het doel is om dat zo veel mogelijk te doen met mijn handen in mijn zakken. Deze dieren zijn geweldig sterk en fit. Maar als ik zie dat een jonge stier het niet redt, dan laat ik een veearts komen en zal ik bijvoeren."
"Het mooiste is als de kalveren in februari / maart worden geboren. Dan teren ze eerst op de moedermelk en grazen ze van het sappigste gras in het voorjaar. Het is gebeurd dat een moeder haar kalf niet accepteerde. Ik heb haar - Truus - mee naar huis genomen en de fles gegeven. Toen ik een keer weg moest en mijn vrouw de fles wilde geven werkte dit niet. Pas toen mijn vrouw mijn jas met mijn geur had aangetrokken wilde het kalf drinken. Truus is nu ruim drie jaar oud en graast in de kudde. Ik hecht mij niet echt aan de dieren, maar Truus vind ik nog steeds gezellig en ze is een van de weinige die graag naar mij toe komt."
Truus naar de slager
Toch zal het niet lang meer duren voordat Truus en nog zes andere dieren uit de kudde worden gehaald en naar de slager gaan. "We selecteren heel goed. Dit keer gaan er zeven runderen naar de slacht. We vangen ze en ik begeleid ze naar het transport. Natuurlijk heeft het iets droevigs, maar we doen dit om de kudde gezond te houden. Ik zorg dat de dieren met respect behandeld worden. Het is humaner dan wanneer ze verhongeren in de natuur of wanneer ze lijden nadat ze iets breken of ziek worden en sterven."
Verkoop vlees
De verkoop van het vlees gebeurt nu al bijna zeven jaar en is snel verkocht. "In het begin waren het vooral leden van Natuurmonumenten die het vlees afnamen, een redelijk vaste kern. We kunnen ongeveer 300 klanten bedienen. Het vlees heeft een hele goede smaak omdat de dieren rustig groeien, goed gras eten en niet opgejaagd worden. Het is geen biefstukkoe, het vlees is meer geschikt voor worst, stoofvlees en gehakt."
Wouter werpt nog een laatste blik wanneer hij wegloopt, terug naar zijn boot om ons naar de bewoonde wereld te brengen. En de kudde? Die ziet hij van de week wel weer terug.
