De Costerustuin is bij elkaar pakweg 1.200 vierkante meter groot.
De Costerustuin is bij elkaar pakweg 1.200 vierkante meter groot. Foto's: Bastiaan Miché

Een te onbekend stukje Hilversum: de 'georganiseerde bende' van Costerus

Een prachtig stukje Hilversum, maar bij het grote publiek nauwelijks bekend: de 1.200 vierkante meter grote Costerustuin, sinds 1930 gevestigd aan de Zonnelaan.

HILVERSUM De Cercis siliquastrum (Judasboom), Aruncus dioicus (Geitenbaard) of de Cornius kousa (Japanse Kornoelje). Zomaar wat voorbeelden van al het moois dat de Costerustuin te bieden heeft. Zoveel mogelijk planten zijn voorzien van een bordje met daarop de familienaam, de Latijnse soortnaam en de Nederlandse naam.

De Costerustuin is een historische botanische tuin. Iedere dag - van zonsopkomst tot zonsondergang - kunnen liefhebbers gratis genieten van deze kleurrijke oase met een groot aantal inheemse planten, struiken, bomen en een vijver. Tuinbankjes geven zicht op de vijver en diverse doorkijkjes. De planten zijn niet naar kleur of bloeitijd gerangschikt, maar naar plantenfamilie. De tuin ligt aan de Zonnelaan 4-Z, pal naast het appartementencomplex Schuttersheide, en is te bereiken via een smal toegangspad. Bij de ingang hangt een bord met daarop de naam, al zou de tuin van buitenaf wel wat meer mogen opvallen, geeft voorzitter Bert Beijer van de Costerustuin volmondig toe.
Toch bestaat de tuin - volgens Beijer (en daar heeft hij gelijk in) een 'georganiseerde bende' - al enige tijd: sinds 1930 is deze op de huidige locatie te vinden. Wie daar nu het pad oploopt, ziet een beeld van Jan Costerus (1849-1938), bioloog maar vooral ook ideoloog. "Hij was tijdgenoot van Jacobus Pieter Thijsse (schrijver/natuurbeschermer 1865-1945, red.). Zij waren de eersten die zich bekommerden om de natuur", aldus Beijer.
Op latere leeftijd was het Costerus' grote wens om een tuin met inheemse planten in te richten. Als wetenschapper en docent had hij zijn sporen verdiend en na zijn pensionering rond 1920 verhuisde hij van Amsterdam naar Hilversum. Daar realiseerde hij een voor iedereen gratis toegankelijke tuin aan de Herenstraat, naast de bibliotheek. Toen deze in 1929 verhuisde, moest er ook voor de Costerustuin een nieuwe ruimte worden gevonden. De Zonnelaan bood uitkomst. Toen Jan Costerus in 1938 overleed had hij er alles aan gedaan om het voortbestaan van zijn tuin te garanderen.
Ruim tachtig jaar na zijn dood is de Costerustuin met pakweg dertig betrokken vrijwilligers nog springlevend. Dat ontdekte ook burgemeester Pieter Broertjes recent toen hij de opening verrichtte van de digitale plantencollectie waar enkele van die vrijwilligers ruim twee jaar aan werkten. Op de website van de Costerustuin is onder het kopje 'Plantencollectie' daardoor allerlei informatie te lezen over veertig plantenordes en hun in de tuin aanwezige vertegenwoordigers. Deze informatie is nu ook toegankelijk voor bezoekers die een smartphone bezitten. Strategisch geplaatste paaltjes met daarop een QR-code linken direct met de ordes. Het enige dat de bezoeker hoeft te doen is de QR-code scannen met een daarvoor bedoelde app. Maar simpelweg genieten van de bijzondere planten en de bloemen in de tuin kan natuurlijk gewoon ook.

De ingang mag wel iets meer opvallen.
De informatie over de plantencollectie is nu ook digitaal toegankelijk.