Mooie erkenning voor de Blaricummer.
Mooie erkenning voor de Blaricummer. Foto: gemeente Blaricum

Koninklijke onderscheiding voor wereldverbeteraar Jaap Swart

Mensen

BLARICUM - Jaap Swart is donderdag door burgemeester Joan de Zwart-Bloch benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau voor zijn jarenlange inzet voor verbetering van onderwijs, welvaart en gezondheid in ontwikkelingslanden. “Onze wereld heeft mensen zoals u nodig, aldus burgemeester De Zwart-Bloch.

Van 1970 tot 1972 was Swart docent aardrijkskunde en conrector bij het voormalige Peter Stuyvesant College in Willemstad (Curaçao). Hij was bijzonder begaan met zijn leerlingen en de verbetering van het onderwijs en dan in het bijzonder de taalvaardigheid en kennis van de wereld. Zo organiseerde hij een rondreis van twee weken door Venezuela voor leerlingen die nooit verder dan een paar kilometer van hun huis waren geweest. Ook organiseerde hij twee stakingen ten behoeve van onderwijshervorming.

Samenlevingsopbouw

Na Curaçao werd Swart, tot zijn pensioen in 2002, algemeen directeur van het Radio Nederland Training Center (RNTC). Onder zijn leiding kwam het net opgerichte RNTC tot bloei en ontwikkelde het zich van een traditionele Nederlandse organisatie voor massamedia tot een internationaal instituut voor sociale ontwikkeling in ontwikkelingslanden. Het bijzondere aan dit trainingscentrum was dat Swart de media inzette voor samenlevingsopbouw. Hij liet mensen van elkaar leren en meedoen zonder daarin Nederlandse, postkoloniale of paternalistische meningen of standpunten te mengen. 

Via twee regionale teams in het Caribisch gebied en Latijns-Amerika ondersteunde hij wereldwijd het opzetten van lokale radiostations. Later ook in combinatie met digitale media. Dit vaak met financiële steun van de Organization of American States (OAS) en UNICEF. Deze media spelen tot op heden een belangrijke rol in het verbeteren van levens- en carrièrekansen voor kansarmen wereldwijd. 

In samenwerking met de Worldview International Foundation (WIF) zette Swart het eerste nationale televisiestation in Nepal op dat hij later hielp uitbreiden met twee zenders, allen in het Nepalees. Ook hielp hij de WIF om in 26 landen jonge medewerkers op te leiden op het gebied van radio en communicatie. 

Ook stimuleerde Swart de ontwikkeling van mediaprogramma’s op het gebied van educatie, afstandsonderwijs en (geestelijke) gezondheid. In samenwerking met de stichting MVI ontwikkelde hij programma’s zoals ‘Bianca in de Buurt’ en in 2011 het organisatieconcept ‘HUB for Mental Health and Human Resilience’ in Nairobi. Maar ook het programma ‘Geestelijk Gezond Maastricht’ en de hiv-programma’s van TeacherShip International in Zuid-Afrika. 

Niet stil zitten

Na zijn pensioen is hij niet gaan stilzitten en werd hij sociaal projectontwikkelaar op Curaçao. Ondanks dat hij in Nederland woont, is hij begaan met de problematiek van jongeren op de eilanden in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Swart zet zich in op het terrein van onderwijs, bewustwording, kansen en sociaal-culturele initiatieven, maar ook voor de verbetering van het milieu door onder andere de introductie van waterbesparende en goedkope en groene technologieën en het planten van bomen die minder water nodig hebben. 

Daarnaast is hij ook vrijwilliger bij de Stichting Herstelling. Deze organisatie begeleidt kansarme jongeren en initieert projecten om hun kansen in het leven en op de arbeidsmarkt te vergroten. Zo is Swart actief voor het Amsterdam Curaçao-project ‘Restauratie Fort Beekenburg’ zodat veel werkloze jongeren een betaalde baan krijgen.

Bij Stichting Stem van Afrika in Hilversum is Swart vrijwilliger en al twintig jaar bestuurslid. Deze organisatie stimuleert en ondersteunt (voornamelijk radio-) communicatie in Afrika. Ook is hij bestuurslid van de Stichting Street Corner Werk (thans Per Mens) voor een grote bijdrage aan de ontwikkeling van beleid om kwetsbare jongeren met een Antilliaanse achtergrond in Nederland te helpen.